Παρακολουθώντας την επικαιρότητα σχεδόν καθημερινά, έχω καταλήξει στο ανησυχητικό συμπέρασμα οτι στην Ελλάδα, η έννοια της σάτιρας έχει παρεξηγηθεί η ακόμη χειρότερα, έχει παραχαραχθεί από ορισμένους που τη χρησιμοποιούν ως πρόσχημα για να προσβάλλουν, να χλευάζουν και πολλές φορές να στοχοποιούν.
Η σάτιρα είναι ή τουλάχιστον οφείλει να είναι ένα εργαλείο ελευθερίας, σκέψης και κοινωνικής κριτικής. και μ αρέσει όταν λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο και είμαι ο πρώτος που το υπερασπίζομαι αυτό. Όταν όμως χρησιμοποιείται για να θίξει αόριστα πρόσωπα, να προσβάλει ήθη, έθιμα, θρησκευτικές πεποιθήσεις και ανθρώπινα πιστεύω, τότε παύει να είναι σάτιρα και γίνεται προσβολή. Και οι προσβολές, ειδικά όταν παρουσιάζονται ως “χιουμοριστικά σχόλια”, αποκτούν έναν πιο ύπουλο χαρακτήρα γιατί <<βαπτίζονται>> τεχνηέντως σαν ελευθερία έκφρασης, ενώ στην πραγματικότητα είναι επιθέσεις χωρίς κόστος.
Υπάρχουν όρια στη σάτιρα η μάλλον πρέπει να υπάρχουν και μέχρι που φτάνουν;
Η απάντηση, κατά την άποψή μου, είναι ξεκάθαρη: Ναι, και βεβαίως θα πρέπει να υπάρχουν ορια.
Δεν μπορεί, στο όνομα της σάτιρας, να επιτρέπεται η χυδαία προσβολή της προσωπικότητας κάποιου ανθρώπου. Δεν είναι ελευθερία λόγου να χλευάζεις θρησκευτικά σύμβολα ή να διασύρεις τις αξίες με τις οποίες έχουν μεγαλώσει χιλιάδες άνθρωποι. Όταν η σάτιρα χάνει τον στόχο της που είναι η άσκηση κριτικής προς την εξουσία ή τις κοινωνικές στρεβλώσεις και ανισότητες και στρέφεται ενάντια στους απλούς πολίτες ή στα πιστεύω τους, τότε έχουμε πρόβλημα ηθικής και πολιτισμού.
Αλλιώς, θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου ο καθένας θα μπορεί να “σατιρίζει” ό,τι δεν καταλαβαίνει ή δεν σέβεται από τη στιγμή που τον συμφέρει ή του δίνει δημοσιότητα. Έτσι όμως δεν λειτουργεί μια ώριμη δημοκρατία. Έτσι λειτουργεί μια ζούγκλα.
Η σάτιρα δεν πρέπει να είναι ασυδοσία. Πρέπει να είναι έντιμη, στοχευμένη και με μέτρο. Και όταν προσβάλλει προσωπικότητες, υπολήψεις και ιερά πιστεύω, τότε οφείλει να λογοδοτεί ηθικά, κοινωνικά και, όταν χρειάζεται, νομικά.
Να επαναλάβω για κάποιους μυγιάγγιχτους που μπορεί να <<στραβώσουν>> ότι προσωπικά έχω ανεπτυγμένο το αίσθημα του χιούμορ και παρακολουθώ σάτιρα γιατί πραγματικά κριτικάρει και αναδεικνύει με έναν διαφορετικό τρόπο τα προβλήματα και την εκάστοτε εξουσία!!!Μέχρι εδώ όμως γιατί απο εκεί και πέρα τα πράγματα αρχίζουν και ξεφεύγουν με όλα τα παραπάνω που επισημάναμε.